Platbuik

De platbuik (Libellula depressa) is een insect dat behoort tot de orde libellen (Odonata) en de familie van de korenbouten (Libellulidae).
De platbuik is een pionierssoort en meestal te vinden bij kleine wateren met weinig vegetatie. De volwassen mannetjes van de platbuik zijn blauw van kleur terwijl de vrouwtjes een bruingele kleur hebben.
De voorstadia worden nimfen genoemd en zijn gedrongen en vleugelloos. Zowel de volwassen libel als de nimfen zijn jagers die leven van andere diertjes zoals kleinere vliegende insecten. De libel leeft meestal twee jaar als nimf in het water op de bodem en overwintert hier ook. De volwassen platbuik kan enkele maanden oud worden.
Verspreiding en habitat[bewerken]
De platbuik komt voor in Europa tot in delen van het Midden-Oosten. De libel ontbreekt in het noorden van Afrika en komt binnen Europa voor van het Middellandse zeegebied tot in zuidelijk Scandinavië. In Groot-Brittannië komt de platbuik alleen in het zuiden van Engeland algemeen voor. In Frankrijk en Duitsland is de libel algemeen, behalve in hoger gelegen gebieden. De platbuik komt in grote delen van België en Nederland algemeen voor, in sommige streken zoals het westen van Vlaanderen is de libel zeldzaam.[2]
Jongere exemplaren zoeken zodra ze het water hebben verlaten bosranden en houtwallen op waar ze op vliegende prooien jagen. De platbuik is soms in grote aantallen te vinden. Zodra de libel geslachtsrijp is wordt een geschikte plek gezocht om zich voort te planten. Aangezien de nimfen in het water leven zoeken de mannetjes en vrouwtjes de waterkant op. De platbuik is een zogenaamde pionierssoort die schrale, ondiepe wateren aandoet als het gaat om het afzetten van de eieren.
De platbuik is vaak een van de eerste soorten bij nieuw aangelegde poelen en plasjes als grindafgravingen en vijvers. De libel zet de eieren bij voorkeur af in wateren waar nog weinig tot geen plantengroei is. Een deel van dergelijke wateren ontwikkelt gedurende enkele jaren een weelderige plantengroei. Omdat de nimf van de libel twee jaar onder water leeft, wordt een libel die uit de larvenhuid kruipt vaak geconfronteerd met een water dat ongeschikt wordt bevonden voor de afzet van de eieren. Veel platbuiken gaan zodra ze het volwassen stadium hebben bereikt dan ook op zoek naar andere wateren om hun eieren af te zetten.
De platbuik is een forse libel die niet zo lang is als sommige andere soorten maar goed opvalt door het duidelijk afgeplatte achterlijf waaraan de naam 'plat'buik te danken is. Dankzij het afgeplatte achterlijf is de platbuik in België en Nederland niet met andere soorten te verwarren. De kleur van het achterlijf, het grootste deel van het lichaam is blauw bij de mannetjes en geel bij de vrouwtjes, zie ook onder achterlijf. Het is een gedrongen libel die door zijn brede en afgeplatte achterlijf en de opvallende basisvlekken op de vleugels goed van andere soorten, zoals de bruine korenbout, te onderscheiden is. De platbuik kan een lichaamslengte bereiken van 39 tot 48 millimeter.[3] De vrouwtjes blijven in de regel iets kleiner dan de mannetjes.
Gr. Jan